Bệnh cầu trùng ở gà: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp phòng chống

Bệnh cầu trùng ở gà là một trong những căn bệnh thường gặp và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và hiệu suất chọi của đàn gà. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này và cách phòng tránh, chữa trị hiệu quả, chúng ta cần tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, và các biện pháp phòng ngừa. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá về bệnh cầu trùng ở gà, nhằm cung cấp thông tin hữu ích cho những người nuôi gà chọi và quan tâm đến sức khỏe của đàn gà của mình.

Bệnh cầu trùng ở gà là như thế nào?

Bệnh cầu trùng ở gà, còn được gọi là bệnh Trichostrongyliasis, là một căn bệnh do sự lây nhiễm của loài ký sinh trùng cầu trùng trong hệ tiêu hóa của gà. Cầu trùng là những sinh vật nhỏ hình tròn có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho gà, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển và sinh sản. Khi gà bị nhiễm cầu trùng, chúng thường gắn kết vào niêm mạc ruột và hút máu từ chủ nhân của mình, gây ra tình trạng suy nhược, giảm năng suất sinh sản và ảnh hưởng đến sự phát triển và chống chọi của gà. Bệnh cầu trùng ở gà có thể lan truyền qua tiếp xúc với phân của gà bị nhiễm trùng hoặc qua việc ăn uống thức ăn và nước uống đã bị nhiễm trùng. Để đối phó với bệnh cầu trùng, việc phòng tránh, chẩn đoán và điều trị đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và hiệu suất chọi của đàn gà.

Bệnh cầu trùng ở gà có lây nhiễm không?

Bệnh cầu trùng ở gà có khả năng lây nhiễm từ gà nhiễm trùng sang gà khác. Việc lây nhiễm thường xảy ra qua quá trình tiếp xúc với phân của gà bị nhiễm trùng. Khi gà bị nhiễm cầu trùng, những quả trứng của cầu trùng sẽ được thải ra qua phân và có thể tồn tại trong môi trường trong một thời gian dài. Gà khác có thể bị lây nhiễm khi tiếp xúc với phân chứa quả trứng hoặc khi ăn uống thức ăn và nước uống bị nhiễm trùng.

Để ngăn chặn sự lây lan của bệnh cầu trùng, cần thực hiện các biện pháp phòng tránh như:

• Vệ sinh chuồng trại: Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ trong chuồng nuôi, loại bỏ phân và vật liệu ô nhiễm để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Quản lý đàn gà: Tránh tiếp xúc gà nhiễm trùng với gà khỏe mạnh, giữ chặt quy trình kiểm tra và cách ly khi phát hiện gà bị nhiễm trùng.
• Sử dụng thuốc trị nhiễm trùng: Để điều trị và ngăn chặn sự lây lan của cầu trùng, có thể sử dụng thuốc trị ký sinh trùng theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
• Kiểm soát côn trùng: Côn trùng như ruồi, muỗi cũng có thể là nguồn lây nhiễm của cầu trùng. Cần thực hiện các biện pháp kiểm soát côn trùng để giảm nguy cơ lây nhiễm cho gà.

Nguyên nhân gây ra lây nhiễm bệnh cầu trùng ở gà

Bệnh cầu trùng ở gà được gây ra do sự lây nhiễm của ký sinh trùng gọi là cầu trùng (Eimeria spp.). Nguyên nhân chính gây ra lây nhiễm bệnh cầu trùng ở gà bao gồm:

• Tiếp xúc với phân nhiễm trùng: Khi gà tiếp xúc với phân chứa quả trứng của cầu trùng, vi khuẩn cầu trùng có thể lây nhiễm vào cơ thể gà qua đường tiêu hóa. Điều này thường xảy ra khi gà sống trong môi trường bẩn, chuồng nuôi không được vệ sinh đúng cách.
• Kỹ thuật nuôi không hợp lý: Sự chồng chất quá đông, thiếu vệ sinh và quản lý kém trong chuồng nuôi gà có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của cầu trùng.
• Tiếp xúc với gà bị nhiễm trùng: Gà khỏe mạnh có thể bị lây nhiễm bệnh cầu trùng khi tiếp xúc với gà bị nhiễm trùng trong cùng môi trường nuôi.
• Môi trường ẩm ướt: Điều kiện môi trường ẩm ướt và ấm áp là lý tưởng cho vi khuẩn cầu trùng phát triển. Do đó, trong mùa hè hoặc trong những điều kiện thời tiết ẩm ướt, nguy cơ lây nhiễm bệnh cầu trùng tăng cao.

Để ngăn chặn sự lây lan của bệnh cầu trùng ở gà, cần thực hiện các biện pháp phòng tránh như vệ sinh chuồng trại, quản lý đàn gà, sử dụng thuốc trị nhiễm trùng và kiểm soát côn trùng.

Nguyên nhân gây ra bệnh cầu trùng ở gà

Bệnh cầu trùng ở gà, còn được gọi là Coccidiosis Avium, là do các loài cầu trùng thuộc họ Coccidac gây ra. Có tổng cộng 7 loài cầu trùng gây bệnh trên gà, bao gồm: E. brunetti, E. tenella, E. necatrix, E. acervulina, E. maxima, E. mitis, E. praecox.

Mỗi loại cầu trùng Eimeria thường ký sinh ở các phần khác nhau trên đường tiêu hóa của gà. Dựa vào vị trí mà chúng sinh sống, chúng ta có thể xác định loại Eimeria nào gây ra bệnh cầu trùng. Trong số các loài Eimeria trên, Eimeria Necatrix (ký sinh trong ruột non) và Eimeria Tenella (ký sinh trong manh tràng) được coi là nguy hiểm nhất.

Hiểu rõ về các loại cầu trùng gây bệnh cầu trùng ở gà là rất quan trọng để chẩn đoán và điều trị hiệu quả. Đồng thời, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và quản lý chuồng trại cẩn thận có thể giảm thiểu sự lây lan và ảnh hưởng của bệnh cầu trùng đối với đàn gà.

Tác hại mà bệnh cầu trùng ở gà gây ra

Bệnh cầu trùng ở gà có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe và sản xuất của gà. Các tác hại chính bao gồm:

• Tác động lên sức khỏe: Cầu trùng ký sinh trong ruột gà gây tổn thương và viêm nhiễm niêm mạc ruột. Điều này dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, tiêu hóa kém, chảy máu và viêm ruột. Gà bị suy yếu, mất năng lượng và dễ bị các bệnh nhiễm trùng khác tấn công.
• Giảm tăng trưởng và phát triển: Cầu trùng cản trở quá trình hấp thụ dinh dưỡng trong ruột gà, làm giảm khả năng tiêu hóa và sử dụng các chất dinh dưỡng. Do đó, gà không thể tăng trưởng và phát triển đúng cách, dẫn đến tăng trọng chậm, thể trạng yếu và kém phát triển.

• Sụt giảm sản lượng trứng: Bệnh cầu trùng ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng trứng của gà. Các cầu trùng ký sinh trong ruột gây tổn thương niêm mạc ruột, làm giảm khả năng hấp thụ và chuyển hóa chất dinh dưỡng. Kết quả là gà đẻ ít trứng hơn, với trứng thường có chất lượng kém và kích thước nhỏ hơn.
• Mất năng lượng và giảm hiệu suất đá: Bệnh cầu trùng làm cho gà mất năng lượng và sức bền. Gà bị ảnh hưởng sức khỏe và thiếu dinh dưỡng sẽ không có đầy đủ năng lượng để thi đấu và đá hiệu quả. Hiệu suất đá của gà chọi bị giảm, gây ảnh hưởng đến thành tích và thành công trong các trận đấu.

Triệu chứng thường gặp của bệnh cầu trùng ở gà

Triệu chứng rõ rệt nhất của bệnh cầu trùng trên gà là sự thay đổi trong hành vi ăn uống và hoạt động. Gà bị mất sự hứng thú với thức ăn, có thể từ chối ăn hoặc chỉ ăn rất ít. Chúng luôn có tình trạng khát nước và thường không có năng lượng để di chuyển một cách ổn định. Gà bị yếu đuối và có khả năng đi lại không ổn định, loạng choạng. Triệu chứng này thường được chia thành 3 thể khác nhau theo phân loại của các chuyên gia.

Thể cấp tính

Đối với thể cấp tính, triệu chứng rõ rệt nhất của bệnh cầu trùng ở gà là gà mất hứng thú với thức ăn hoặc ăn kém, gà trở nên mệt mỏi, ủ rũ và luôn trong tình trạng khát nước. Gà gặp khó khăn trong việc di chuyển và hoạt động trong giai đoạn này.

Ở thể cấp tính, gà thường đi ngoài phân có bọt vàng hoặc phân có màu nâu đỏ, sau đó chuyển sang giai đoạn phân lẫn máu. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, gà có thể đi ngoài phân toàn máu.

Trong giai đoạn này, gà trông thiếu sức sống, không hoạt bát, nhạt nhẽo và yếu ớt. Sau khoảng 2 đến 1 tuần mắc bệnh, gà có thể bị co giật nếu không có can thiệp kịp thời từ người chăn nuôi. Tỷ lệ tử vong trong giai đoạn này có thể lên đến 70 – 80%.

Thể mãn tính

Bệnh cầu trùng ở thể mãn tính thường xuất hiện ở gà khoảng 90 ngày tuổi, tuy nhiên, ở thể này, gà có tuổi bệnh càng cao thì biểu hiện bệnh càng nhẹ. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Gà không tiêu hóa thức ăn đúng lúc, dẫn đến việc đi ngoài phân sống, phân có màu đen và lẫn máu.
• Gà mất lông, gặp khó khăn trong việc di chuyển. Gà bị mắc bệnh cầu trùng ở thể mãn tính thường mệt mỏi, yếu ớt, tuy nhiên, tốc độ tiến triển của bệnh không nhanh. Bệnh cầu trùng ở thể mãn tính gây hư hại nặng niêm mạc ruột, làm cho gà gặp khó khăn trong việc hấp thu dinh dưỡng, tăng trưởng chậm và gây còi cọc.

Thể mang trùng

Thể mang trùng, còn được gọi là thể ẩn bệnh, là một dạng phức tạp thường xảy ra ở gà trưởng thành và đang trong quá trình sinh đẻ. Trong thể này, gà bị mắc bệnh cầu trùng vẫn duy trì sức khỏe tốt, ăn uống bình thường và không có triệu chứng tiêu chảy hoặc chỉ rất ít.

Tuy nhiên, tác hại lớn nhất của thể mang trùng là giảm tỷ lệ đẻ trứng lên đến 15 – 20%. Điều này làm cho người chăn nuôi đôi khi khó tìm ra nguyên nhân gây bệnh.

Bệnh tích của bệnh cầu trùng ở gà

Bệnh cầu trùng ở gà, cũng như ở gia cầm nói chung, tác động mạnh vào ruột non và manh tràng.

Ruột non:

Khi gà mắc bệnh cầu trùng, ruột non sẽ bị sưng to, đặc biệt ở đoạn tá tràng. Thành ruột cũng trở nên dày hơn và xuất hiện các đốm trắng. Ruột non có khả năng bị trương và dễ vỡ, trong đó chứa chất lỏng có mùi khó chịu.

Bề mặt niêm mạc của ruột non thường có nhiều điểm trắng đỏ. Manh tràng và tá tràng thường có màu đỏ sẫm.

Manh tràng:

Manh tràng của gà mắc bệnh cầu trùng sẽ bị sưng to và xuất hiện hiện tượng xuất huyết. Trong trường hợp nặng, manh tràng có thể có các vùng hoại tử màu đen do xuất huyết.

Những tác động này lên ruột non và manh tràng gây ra suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng, làm cho gà gặp khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn và phát triển. Điều này dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng, giảm sức đề kháng và suy giảm hiệu suất sinh sản của gà.

Phương pháp chữa trị bệnh cầu trùng ở gà

Để chữa trị bệnh cầu trùng ở gà, có một số phương pháp hữu ích và hiệu quả:

• Sử dụng thuốc kháng coccidia: Thuốc kháng coccidia như amprolium, sulfadimethoxine hoặc toltrazuril có thể được sử dụng để điều trị bệnh cầu trùng ở gà. Những loại thuốc này có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của cầu trùng trong cơ thể gà.
• Đảm bảo vệ sinh và quản lý chuồng trại: Vệ sinh và quản lý chuồng trại sạch sẽ là yếu tố quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan và tái nhiễm bệnh cầu trùng. Đảm bảo vệ sinh kỹ càng trong chuồng trại, làm sạch và khử trùng định kỳ các vật dụng, thiết bị, và không gian sống của gà.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Đối với gà bị nhiễm bệnh cầu trùng, cần điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp để hỗ trợ phục hồi và tăng cường sức đề kháng. Cung cấp thức ăn giàu chất dinh dưỡng, dồi dào nước uống sạch và đảm bảo gà có đủ dinh dưỡng để đối phó với bệnh.
• Tăng cường dinh dưỡng và bổ sung vitamin: Bổ sung các loại thức ăn chứa đầy đủ dinh dưỡng và cung cấp các loại vitamin cần thiết giúp tăng cường sức đề kháng của gà và giúp nhanh chóng phục hồi sức khỏe.

Phương pháp phòng chống bệnh cầu trùng ở gà

Bệnh cầu trùng là một trong những bệnh phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của gà. Để phòng chống bệnh cầu trùng hiệu quả, có một số phương pháp được áp dụng:

• Vệ sinh chuồng trại: Đặt sự chú trọng vào vệ sinh chuồng trại là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Rửa sạch và khử trùng chuồng trại định kỳ, loại bỏ phân tạp chất và vật nuôi không cần thiết để ngăn chặn sự phát triển và lây lan của cầu trùng.
• Quản lý chất lượng nước: Cung cấp nước sạch và an toàn cho gà. Đảm bảo hệ thống cấp nước và chứa nước được vệ sinh thường xuyên để ngăn chặn sự lây lan của cầu trùng qua nước uống.
• Kiểm soát dịch bệnh: Điều tra và kiểm soát các bệnh lý khác trong đàn gà như viêm ruột để tránh sự kết hợp với bệnh cầu trùng và tăng cường hệ miễn dịch của gà.
• Tiêm phòng và sử dụng thuốc phòng trị: Thực hiện chương trình tiêm phòng đầy đủ để bảo vệ gà khỏi nhiễm trùng cầu trùng. Sử dụng thuốc phòng trị cầu trùng được khuyến nghị bởi chuyên gia hoặc bác sĩ thú y để kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
• Quản lý dinh dưỡng và stress: Đảm bảo cung cấp chế độ ăn uống cân đối và dinh dưỡng cho gà để tăng cường sức đề kháng. Đồng thời, hạn chế tác nhân gây stress và giảm thiểu tác động của môi trường không thuận lợi đến sức khỏe của gà.
• Giám sát và theo dõi: Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ cho đàn gà, quan sát các triệu chứng và biểu hiện của bệnh cầu trùng. Điều này giúp phát hiện sớm bệnh và áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Phòng chống bệnh cầu trùng ở gà đòi hỏi sự kỷ luật và sự quan tâm đặc biệt về vệ sinh và quản lý chuồng trại, chế độ dinh dưỡng và kiểm soát dịch bệnh. Việc áp dụng các biện pháp phòng chống đúng cách sẽ giúp giảm thiểu sự lây lan của bệnh và duy trì sức khỏe tốt cho đàn gà.

>> Xem thêm các bệnh về gà thường gặp:

Cách trị gà bị té gió

Gà chọi bị đi ngoài

Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà

Bệnh đầu đen ở gà

Tổng kết

Trong bài viết này, Trại gà 247 đã giúp bạn tìm hiểu về bệnh cầu trùng ở gà, một bệnh lý phổ biến gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và năng suất của gà. Bệnh cầu trùng làm suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng của gà, gây mất cân bằng dinh dưỡng và giảm hiệu suất sinh sản.